गोव्याच्या ग्रामीण अर्थव्यवस्थेत उद्योजकता आणि उत्पन्न विविधतेत अभूतपूर्व वाढ
पणजी :
गोव्याच्या ग्रामीण अर्थव्यवस्थेत महत्वपूर्ण परिवर्तन होत असून, गावे हि आर्थिक विकासाची केंद्रस्थाने बनत आहेत, हि बाब राज्याच्या सर्वागीण विकासासाठी नक्कीच प्रेरणा देणारी बाब आहे, असे प्रतिपादन राज्यचे ग्रामीण विकास मंत्री गोविंद गावडे यांनी केले. राज्याच्या ग्रामीण अर्थव्यवस्थेवरील अहवालाचे अनावरण कार्यक्रमात ते पणजीमध्ये बोलत होते.
टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ सोशल सायन्सेस (TISS) ने गोवा लाइव्हलीहूड्स फोरम (GLF) च्या सहकार्याने केलेल्या अभ्यासात २०२० पासून स्वयं-सहायता गटांमध्ये एकत्रित झालेल्या कुटुंबांमध्ये ६०% वाढ दिसून आली आहे. याव्यतिरिक्त, ग्रामीण संघटनांची संख्या (VOs) १३१% ने वाढली आहे, तर ५०% निष्क्रिय स्वयं-सहायता गटांना पुनरुज्जीवित करण्यात आले आहे. स्टार्ट-अप व्हिलेज एंटरप्रेन्योरशिप प्रोग्राम (SVEP) आणि पंतप्रधानांच्या मायक्रो फूड प्रोसेसिंग एंटरप्रायझेसचे औपचारिकीकरण (PMFME) सारख्या राज्य उपक्रमांमुळे बिगर-कृषी उपजीविकेकडे होणारे कल लक्षणीयरीत्या वाढले आहे.
त्याचप्रमाणे, या अहवालानुसार, कम्युनिटी इन्व्हेस्टमेंट फंड (CIF) मधून वितरित करण्यात ४,८००% असाधारण वाढ दिसून आली आहे, ज्यामुळे एक हजाराहून अधिक स्वयं-मदत गटांना (SHGs) फायदा झाला आहे, ज्यामुळे त्यांना त्यांचे व्यवसाय वाढविण्यास आणि शाश्वत विकासाला चालना देण्यास सक्षम केले आहे. त्याचवेळी या अहवालात रिव्हॉल्व्हिंग फंड वितरणात ४४५% वाढ अधोरेखित करण्यात आली आहे, ज्यामुळे ३,३५४ स्वयंसहायता गटांना फायदा झाला आहे. सामाजिक समावेशनाला प्रोत्साहन देण्याचे प्रयत्न देखील यशस्वी झाले आहेत, वृद्ध आणि अपंग व्यक्तींसह असुरक्षित समुदायांना उपजीविकेच्या उपक्रमांमध्ये समाविष्ट केले आहे.
मंत्री गोविंद गावडे यांनी या सगळ्या यशस्वी कामगिरीबद्दल गोवा राज्य ग्रामीण उपजीविका अभियान (GSRLM) आणि GLF यांच्या महत्त्वपूर्ण योगदानाची मुक्तकंठे प्रशंसा केली. गोव्याच्या प्रभावी ग्रामीण विकास मॉडेलबद्दल आणि ग्रामीण-शहरी उपभोगातील तफावत कमी करण्यात या अभियानाचे आणि अहवालाचे महत्त्व त्यांनी याचवेळी अधोरेखित केले.
